Polska

Komisja Europejska wszczęła szczegółowe postępowanie wyjaśniające, aby ocenić, czy wsparcie publiczne w wysokości 95 mln euro udzielone przez polskie władze przedsiębiorstwu chemicznemu LG Chem na inwestycje w rozbudowę zakładu produkującego baterie do aut elektrycznych w Biskupicach Podgórnych na Dolnym Śląsku jest zgodne z przepisami UE w sprawie regionalnej pomocy państwa.

Unijna komisarz odpowiedzialna za politykę konkurencji Margrethe Vestager stwierdziła: Unijne zasady pomocy państwa umożliwiają państwom członkowskim pobudzanie wzrostu gospodarczego w europejskich regionach znajdujących się w niekorzystnym położeniu. Musimy jednak upewnić się, że wsparcie publiczne jest rzeczywiście potrzebne do przyciągnięcia inwestycji prywatnych do danego regionu i zapobiec sytuacji, w której beneficjent pomocy zyskuje nieuczciwą przewagę nad konkurentami, na koszt podatników. Gruntownie zbadamy, czy wsparcie ze strony polskich władz było konieczne, aby nakłonić LG Chem do decyzji o rozbudowie zakładu produkującego baterie w Polsce, oraz czy wsparcie to ogranicza się do niezbędnego minimum i nie zakłóca konkurencji ani nie wpływa niekorzystnie na spójność w UE.

W 2017 r. LG Chem podjęło decyzję o zainwestowaniu ponad 1 mld euro w rozwój zdolności produkcyjnych w zakresie baterii litowo-jonowych oraz modułów i zestawów baterii do pojazdów elektrycznych w swoim już istniejącym zakładzie w województwie dolnośląskim w Polsce. W 2019 r. Polska powiadomiła Komisję o planach udzielenia wsparcia publicznego na ten cel w wysokości 95 mln euro.

Unijne zasady pomocy państwa, w szczególności wytyczne Komisji z 2014 r. dotyczące pomocy regionalnej, umożliwiają państwom członkowskim wspieranie rozwoju gospodarczego i zatrudnienia w regionach UE będących w niekorzystnym położeniu oraz wspieranie spójności regionalnej w ramach jednolitego rynku. Środki pomocy muszą spełniać pewne warunki, aby zagwarantować, że przyniosą zamierzone rezultaty. Wymagane jest m.in., aby wsparcie zachęcało do inwestycji prywatnych, ograniczało się do niezbędnego minimum, nie zniechęcało do inwestycji w regionie znajdującym się w innym państwie członkowskim i będącym w równie niekorzystnym albo gorszym położeniu („negatywny wpływ na spójność”), ani nie powodowało bezpośrednio przeniesienia działalności (np. miejsc pracy) z innych regionów UE do państwa członkowskiego przyznającego wsparcie.

Na tym etapie Komisja ma wątpliwości, czy planowane wsparcie publiczne w wysokości 95 mln euro na rzecz przedsiębiorstwa LG Chem w Biskupicach Podgórnych jest zgodne ze wszystkimi istotnymi kryteriami wskazanymi w wytycznych dotyczących pomocy regionalnej. W szczególności:

• Komisja ma wątpliwości, czy środek wywołuje „efekt zachęty”, tzn. czy na decyzji LG Chem o zwiększeniu zdolności produkcyjnych w Polsce zaważyło bezpośrednio wsparcie publiczne ze strony polskich władz, czy też inwestycja zostałaby zrealizowana w Biskupicach Podgórnych nawet przy braku wsparcia publicznego;
• Komisja ma wątpliwości co do wkładu wsparcia publicznego w rozwój regionalny oraz odpowiedniości i proporcjonalności tego wsparcia;
• na obecnym etapie Komisja nie może wykluczyć, że wsparcie publiczne przekracza maksymalną dopuszczalną intensywność pomocy dla projektu.

Komisja przystąpi teraz do dalszego badania w celu ustalenia, czy wstępne zastrzeżenia zostaną potwierdzone. Wszczęcie szczegółowego postępowania daje stronie polskiej i zainteresowanym stronom trzecim możliwość przedstawienia uwag na temat wspomnianego środka pomocy. Nie przesądza to jednak w żaden sposób o wyniku postępowania.

Kontekst

W 2019 r. Komisja zatwierdziła pomoc inwestycyjną w wysokości 36 mln euro udzieloną przez Polskę przedsiębiorstwu LG Chem na rzecz wsparcia inwestycji o wartości 325 mln euro w budowę zakładu w Biskupicach Podgórnych w województwie dolnośląskim. Komisja oceniła i zatwierdziła środek na podstawie wytycznych dotyczących pomocy regionalnej z 2014 r.

Dowody wskazują, że decyzje dużych przedsiębiorstw o inwestycjach w danym regionie zależą nie tylko od pomocy państwa, ale również od wielu innych czynników, takich jak koszt i dostępność siły roboczej i gruntów pod inwestycje, przepisy podatkowe, już prowadzona w regionie działalność, bliskość klientów oraz otoczenie biznesowe. Przyznanie pomocy w sytuacji, gdy duże przedsiębiorstwo dokonałoby inwestycji nawet bez tej pomocy, zmniejsza jedynie zwykłe koszty operacyjne tego przedsiębiorstwa, podczas gdy jego konkurenci muszą pokrywać te koszty bez żadnej pomocy. Pomoc taka prowadzi do zakłóceń konkurencji kosztem podatników.

Opublikowane przez Komisję w 2014 r. wytyczne dotyczące pomocy regionalnej umożliwiają państwom członkowskim wspieranie inwestycji regionalnych w celu zwiększenia rozwoju gospodarczego i zatrudnienia w słabiej rozwiniętych regionach UE oraz wspierania spójności w ramach jednolitego rynku, jeżeli spełnione są określone warunki:

• pomoc musi faktycznie mieć „efekt zachęty”. Oznacza to, że pomoc musi skutecznie zachęcać beneficjenta do zainwestowania w konkretny region;
• pomoc musi stanowić niezbędne minimum, aby przyciągnąć inwestycje w regionie w niekorzystnym położeniu;
• pomoc nie może przynosić nadmiernych negatywnych skutków, np. stwarzać nadwyżki mocy produkcyjnych na kurczącym się rynku;
• pomoc nie może przekraczać maksymalnej intensywności pomocy mającej zastosowanie do danego regionu;
• pomoc nie może bezpośrednio powodować przeniesienia istniejącej lub zamkniętej działalności z innych regionów UE do zakładu objętego pomocą oraz
• pomoc nie może zniechęcać do inwestycji w innym regionie UE, którego położenie jest równie niekorzystne albo gorsze w porównaniu z regionem, w którym realizowana jest inwestycja objęta pomocą.