Warto podkreślić, że zdecydowana większość kontraktów zrealizowanych w 2022 roku dotyczyła dostaw pojazdów całkowicie bezemisyjnych lub niskoemisyjnych. Pojazdy bateryjne, wodorowe, trolejbusy i autobusy hybrydowe po raz pierwszy w historii firmy przekroczyły ponad połowę udziałów w łącznej liczbie dostarczonych pojazdów Solarisa i stanowiły dokładnie 55% w strukturze sprzedaży.
Rosnący udział pojazdów nisko- i zeroemisyjnych w portfelu zamówień Solarisa świadczy o dobrym rozpoznaniu rynku przez producenta i celnym dopasowaniu do jego oczekiwań. W większości krajów UE udział pojazdów z sektora e-mobilności w miksie transportowym w ostatnich latach dynamicznie rośnie. Solaris, rozbudowując od wielu lat swoje portfolio w tym segmencie, jest bardzo dobrze przygotowany na zmieniające się oczekiwania klientów.
Potwierdza to fakt utrzymywania przez spółkę pozycji europejskiego lidera w segmencie autobusów bezemisyjnych w okresie od 2012 do 2022, z łącznym udziałem na poziomie 14,1% na koniec 2022 roku.
Na podstawie rejestracji pojazdów w samym 2022 roku Solaris uzyskał 2. pozycję na europejskim rynku autobusów bezemisyjnych, tj. bateryjnych i wodorowych, z udziałem w rynku na poziomie 11,2%.
W 2022 roku, podobnie jak w latach 2020-2021, większość gospodarek na świecie stanęła przed bezprecedensowymi wyzwaniami. Ostatnie miesiące były wyjątkowo trudne zarówno dla europejskiego sektora transportu publicznego, jak i firm produkujących pojazdy. Firma Solaris postępowała zgodnie z procedurami, które ustanowiła w obliczu pandemii Covid-19 – w celu zapewnienia ciągłości działania i wynikającymi z niej ograniczeniami. Jednocześnie globalny kryzys komponentów elektronicznych spowodował poważne zakłócenia w łańcuchach dostaw.
Oprócz wyżej wymienionych trudności, w 2022 roku firma, podobnie jak światowa gospodarka, musiała odnaleźć się w nowej sytuacji spowodowanej wojną w Ukrainie. O ile sam Solaris, jak i większość jego dostawców, nie prowadzili działalności biznesowej w Ukrainie czy w Rosji, to niektórzy dostawcy pośredni odczuli skutki tego konfliktu, co wymagało od producenta szczególnej reakcji i dostosowania się do nowych warunków.
Kolejnym czynnikiem wpływającym na otoczenie rynkowe w 2022 roku była ubiegłoroczna bezprecedensowo wysoka inflacja, która w Polsce osiągnęła średni poziom 14,4% [3].
Mimo wszystkich tych wyzwań, Solaris udowodnił swoimi wynikami produkcyjnymi i sprzedażowymi, że jest organizacją dobrze przygotowaną na dynamiczne zmiany następujące w otoczeniu rynkowym i firmą odporną na rynkowe zawirowania.
W podsumowywanym okresie Solaris dostarczył autobusy i trolejbusy do klientów z 18 krajów. Głównymi odbiorcami pojazdów marki Solaris byli przewoźnicy z Hiszpanii, Polski, Włoch, Belgii, Niemiec, Rumunii, Estonii i Łotwy oraz Austrii i Czech.
W minionym roku Solaris dostarczył do klientów łącznie 401 sztuk autobusów elektrycznych. Na uwagę zasługuje również fakt, że w 2022 roku Solaris dostarczył 42 autobusy wodorowe. Solaris Urbino 12 hydrogen został wprowadzony na rynek w 2019 roku. Od tego czasu zainteresowanie tą technologią gwałtownie wzrosło, co znajduje odzwierciedlenie w liczbie zamówień na tego typu pojazdy w 2022 roku. Pojazdy te mają dostawy zaplanowane na 2023 rok i lata późniejsze.
Największe kontrakty
Wśród największych kontraktów Solaris zrealizowanych częściowo lub w całości w 2022 r. warto wymienić:
- Rok 2022 rozpoczął się dla Solarisa podpisaniem umowy na dostawę 183 autobusów bateryjnych. Unibuss AS, jeden z największych norweskich przewoźników, po raz kolejny postawił na jakość Solarisa i zlecił dostawę 183 autobusów Urbino 18 electric do stolicy Norwegii. Tak duże jednorazowe zamówienie na autobusy elektryczne to największe dotychczas zamówienie w historii firmy.
- W 2022 roku włoski przewoźnik ATM Milano ponownie złożył zamówienie na autobusy elektryczne firmy Solaris, realizując kolejną transzę umowy ramowej na 250 pojazdów. Pierwsze dwie partie, łącznie elektrycznych 140 Urbino, zostały już dostarczone do klienta. Teraz przewoźnik zamówił kolejne 75 sztuk Urbino 12 electric.
- W 2022 roku Solaris podpisał pierwszy kontrakt na dostawy trolejbusów na rynek holenderski. Niderlandzki operator Hermes, należący do Transdev/Connexxion, złożył zamówienie na dostawę dziesięciu Trollino 18, zaprojektowanych w wyjątkowym designie MetroStyle. Pojazdy trafią do miasta Arnhem w pierwszej połowie 2024 roku i będą to pierwsze trolejbusy marki Solaris w Holandii.
- Miejski przewoźnik MPK Poznań dokonał od firmy Solaris zakupu 25 innowacyjnych autobusów napędzanych wodorem. To największe dotąd zamówienie na wodorowe autobusy marki Solaris. MPK Poznań posiada już 58 elektrycznych Solarisów, co stanowi blisko 20% całej floty.
- Solaris pozyskał kolejne zamówienie na dostawę bezemisyjnych pojazdów do Włoch. Urbino 12 hydrogen będą służyć mieszkańcom Wenecji oraz okolic. Umowy zostały zawarte z AVM Venezia oraz ACTV SPA Venezia, przewoźnikami odpowiedzialnymi za obsługę transportu publicznego w Wenecji oraz gminach Wenecji i Chioggia.
- W 2022 roku Solaris wygrał przetarg na dostawę pięciu autobusów zasilanych wodorem Urbino 12 hydrogen do stolicy Majorki, Palma de Mallorca. Inwestycja to element realizacji projektu „Green Hyslan”, finansowanego ze środków unijnych. Celem przedsięwzięcia jest promowanie rozwoju czystej energii w ramach inicjatyw przeciwdziałania zmianom klimatu do 2050 roku.
- W analizowanym okresie Solaris Bus & Coach sp. z o.o. podpisał również kontrakt z łotewskim przewoźnikiem Rīgas Satiksme na dostawę 35 autobusów Solaris Urbino 12 electric. Dodatkowo kontrakt może zostać rozszerzony o kolejne 17 elektrycznych modeli. Pojazdy trafią do stolicy Łotwy pod koniec 2023 roku.
- W ostatnich dniach 2022 roku została podpisana umowa pomiędzy firmą Solaris Bus & Coach sp. z o.o. a rumuńskim Urzędem Miasta Bukareszt (Municipiul Bucuresti). Zamówienie dotyczy 100 trolejbusów Solaris Trollino 12. Pojazdy trafią do stolicy Rumunii pod koniec 2024 roku.
- W 2022 roku Tallinn rozszerzył swoje zamówienie o kolejne 50 Solarisów Urbino CNG. Największy przewoźnik transportu publicznego w Estonii – Aktsiaselts Tallinna Linnatransport (TLT), obsługujący transport w stolicy kraju, zamówił od Solarisa 20 autobusów Urbino 12 CNG i 30 sztuk Urbino 18 CNG napędzanych sprężonym gazem ziemnym. Tym samym Tallin skorzystał z opcji rozszerzenia kontraktu z lipca 2021 roku, w ramach którego zakupiono 100 gazowych pojazdów marki Solaris. Po zakończeniu dostaw w stolicy Estonii będzie kursować łącznie 350 gazowych Solarisów.
- Warto również wspomnieć, że w 2022 roku konsorcjum oferentów w składzie Solaris Bus & Coach, Solaris Czech i Škoda Electric złożyli wspólną ofertę na dostawę 20 sztuk dwuprzegubowych trolejbusów Trollino 24. Oferta została uznana jako najlepsza przez praskiego przewoźnika Dopravní podnik..
ESG
Tak jak dla całej Grupy CAF, kwestie zrównoważonego rozwoju i ESG są dla firmy Solaris niezwykle ważnymi elementami strategii rozwoju. W 2022 roku Solaris opublikował Raport Zrównoważonego Rozwoju, który został opracowany zgodnie z wytycznymi GRI Standards, będącym międzynarodowym standardem raportowania zarówno w kwestiach odpowiedzialnego biznesu, jak i zrównoważonego rozwoju. Raport jest publikacją, która w kompleksowy sposób prezentuje pełen zakres danych i informacji o inicjatywach firmy związanych z ESG. Zawiera obszerny opis wpływu firmy na gospodarkę, środowisko i społeczeństwo. Raport jest dostępny na stronie internetowej spółki pod adresem: https://www.solarisbus.com/pl/firma/esg
Kolejnym ważnym osiągnięciem w obszarze ESG w 2022 roku było uzyskanie przez firmę Solaris deklaracji EPD (Environmental Product Declaration) dla dwóch modeli autobusów. Deklaracje środowiskowe EPD to rozpoznawalne i wiarygodne źródło wiedzy na temat profilu środowiskowego produktu. EPD – Environmental Product Declaration – to międzynarodowa etykieta środowiskowa, której celem jest dostarczenie klientom rzetelnych danych dotyczących wpływu na środowisko danego produktu w całym cyklu jego życia. Firma Solaris uzyskała pierwsze deklaracje EPD dla produktów Solaris Urbino 18 electric oraz Solaris Urbino 12 hybrid i sukcesywnie będzie ubiegać się o kolejne deklaracje dla pozostałych produktów ze swojej oferty.
Premiera nowego pojazdu i targi branżowe
Technologia wodorowa odgrywa istotną rolę w strategii rozwoju i sprzedaży firmy. W 2022 roku Solaris zaprezentował nowy model autobusu: Urbino 18 hydrogen. Urbino 18 hydrogen to już drugi autobus wodorowy Solarisa w ofercie bezemisyjnej. Podobnie jak w przypadku krótszej wersji, głównym źródłem energii w tym pojeździe jest wodór. Wraz z premierą tego 18-metrowego modelu producent odpowiada na rosnące zapotrzebowanie na pojazdy tego typu na rynku. Odzwierciedla to również zaangażowanie Solarisa w rozwój rozwiązań zeroemisyjnych i chęć zapewnienia swoim klientom jak najszerszej gamy pojazdów przyjaznych dla środowiska. Klienci będą mieli możliwość dostosowania autobusu do indywidualnych preferencji. Solaris otrzymał już pierwsze zamówienie na dwa 18-metrowe wodorowe pojazdy przegubowe od niemieckiego przewoźnika Stadtwerke Aschaffenburg Verkehrs GmbH. Warto przypomnieć, że Solaris Urbino 18 hydrogen to drugi pojazd wodorowy w ofercie tego producenta. W 2019 roku swoją premierę miała 12-metrowa wersja Solarisa Urbino hydrogen. Od tego czasu do klientów we Włoszech, Niemczech, Holandii, Szwecji i Polsce dostarczono już blisko 100 autobusów wodorowych tego typu. Wkrótce rozpoczną się nowe dostawy do klientów m.in. w Hiszpanii, Francji i na Słowacji.
Po prawie dwuletniej przerwie spowodowanej pandemią COVID-19 Solaris powrócił do działalności rynkowej w zakresie targów i imprez wystawienniczych. Dodatkowo, we wrześniu 2022 roku odbyła się premiera nowego pojazdu – przegubowego autobusu wodorowego Solaris Urbino 18 hydrogen. Do najważniejszych projektów, w których Solaris brał udział w minionym roku, należały: Targi European Mobility Expo 2022 w Paryżu, Konferencja i Wystawa Autobusów Elektrycznych ElekBu oraz Międzynarodowe Targi Technologii Komunikacyjnych InnoTrans w Berlinie, Międzynarodowe Targi Transportu Zbiorowego Transexpo w Kielcach, Next Mobility w Mediolanie, FIAA w Madrycie oraz Persontrafik w Sztokholmie.
Inwestycje w infrastrukturę
Solaris od wielu lat utrzymuje pozycję lidera w zakresie dostarczania nisko- i zeroemisyjnych rozwiązań komunikacyjnych do miast w całej Europie. Chcąc pozostawać w czołówce producentów mających realny wpływ na zieloną zmianę w transporcie publicznym, firma nieustannie inwestuje w dalszy rozwój. Pośród wielu innych inicjatyw, które zrealizowano w ostatnich miesiącach, dwie zasługują na szczególną uwagę: 10 000 m2 nowej powierzchni magazynowej, wyposażonej w najnowocześniejsze systemy i rozwiązania z zakresu logistyki, oraz Charging Park, unikatowa stacja ładowania pojazdów bateryjnych.
Obydwie inwestycje zostały oddane do użytku w 2022 roku. Zarówno Nowa Hala Magazynowa, jak i Charging Park zostały zbudowane bezpośrednio na terenie fabryki w Bolechowie niedaleko Poznania, będącej główną siedzibą firmy Solaris. Nowa Hala Magazynowa zajmuje powierzchnię 10 000 m2. Nowe zaplecze magazynowe pełni kluczową rolę w łańcuchu dostaw części i podzespołów do produkcji autobusów oraz trolejbusów marki Solaris. Hala jest wyposażona w nowoczesny wielopoziomowy podest magazynowy z automatyczną linią przenośnikową. Na terenie całego obiektu zostały zaimplementowane zaawansowane systemy służące detekcji dymu, a urządzenia wykorzystywane w nowym Magazynie zostały wyposażone w specjalne osłony, które tłumią hałas powstały w wyniku codziennej działalności. Nowy obiekt magazynowy ma wzmocniony dach, na którym zamontowane zostały 572 ogniwa fotowoltaiczne o łącznej mocy 260 kWp. Ponadto na terenie inwestycji stanęły stacje ładowania o mocy 80 kWp.
Charging Park to innowacyjna, wielostanowiskowa stacja ładowania pojazdów bateryjnych: autobusów elektrycznych, autobusów wodorowych oraz trolejbusów. Inwestycja we własny Charging Park, czyli jedno centralne miejsce ładowania autobusów elektrycznych, to naturalny krok związany z dynamicznym rozwojem bezemisyjnej oferty Solarisa. Park powstał, aby umożliwić prezentowanie klientom nowatorskich rozwiązań stosowanych w procesach uzupełniania energii w autobusach Solaris. Na inwestycję składa się osiem stanowisk ładowania autobusów, mechanizmy pantografowe, wysepki do ładowania plug-in, odcinek sieci trolejbusowej oraz pomieszczenie techniczne. To pierwszy w Polsce park dwukierunkowy, czyli taki, który wspiera funkcjonalność Vehicle to Grid (V2G), dwukierunkowego przepływu energii między pojazdem a siecią elektroenergetyczną. Technologia ta pozwala na elastyczne ładowanie oraz rozładowywanie pojazdów. V2G umożliwia rozładowywanie pojazdów w celach testowych oraz wykorzystywanie ich jako mobilnych magazynów energii, co pozwala na bardziej ekonomiczne zarządzanie kosztami.
Solidny portfel zamówień
Solaris umacnia swoją pozycję europejskiego lidera e-mobilności nie tylko poprzez rozwój pojazdów bateryjnych, ale także konsekwentnie i długofalowo inwestując w doskonalenie rozwiązań wdrażanych w autobusach wodorowych. Producent wierzy, że rozwój wszystkich gałęzi e-mobilności, czy to autobusów bateryjnych, trolejbusów czy pojazdów napędzanych wodorem, powinien przebiegać w synergii i że proces ten jest nieodłącznym elementem zapewnienia zrównoważonego transportu przyszłości. Aktualnie Solaris oferuje swoim klientom kompleksowe portfolio autobusów bezemisyjnych, dzięki któremu jest gotowy sprostać nie tylko dzisiejszym wyzwaniom zapewnienia zrównoważonego transportu publicznego, ale także zróżnicowanym potrzebom przewoźników, pasażerów i kierowców.
Spółka zakończyła rok z solidnym portfelem zamówień. Na koniec 2022 rok portfel zamówień zawierał 1369 pojazdów z dostawami zaplanowanymi na 2023 rok, a uwzględniając również dostawy w kolejnych latach łącznie 1648 sztuk.
[1] Na podstawie rejestracji autobusów bateryjnych/elektrycznych I wodorowych w 2022 roku, źródlo: Chatrou/CME Solutions
[2] Na podstawie rejestracji autobusów bateryjnych/elektrycznych I wodorowych w 2022 roku, źródlo: Chatrou/CME Solutions
[3] https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ceny-handel/wskazniki-cen/szybki-szacunek-wskaznika-cen-towarow-i-uslug-konsumpcyjnych-w-grudniu-2022-roku,21,8.html
